Αυτή είναι μία πολύ συνηθισμένη ερώτηση η οποία απασχολεί συχνά τις οικογένειες και τους κοντινούς ανθρώπους όσων υποφέρουν από έντονο και διαρκές άγχος ή καταθλιπτικά συμπτώματα. Άθελά τους, μπορούν να οδηγήσουν τον ασθενή σε ακόμη πιο δύσκολη θέση, ή να τον κάνουν να απομονωθεί ή να νιώσει ντροπή για ό,τι του συμβαίνει.
Αρχικά, αξίζει να πούμε με σαφήνεια ότι αυτά τα συμπτώματα ούτε τα προκάλεσε το ίδιο το άτομο στον εαυτό του, ούτε του είναι τόσο εύκολο να απαλλαχτεί από αυτά μηχανικά.
Έτσι, φράσεις όπως «Δεν είναι τίποτα, είναι όλα στο μυαλό σου» ή «Μην αγχώνεσαι και μη στεναχωριέσαι», «Τι σου λείπει και αισθάνεσαι έτσι;», «Προσπάθησε περισσότερο, δεν προσπαθείς αρκετά», «Όλος ο κόσμος είναι αγχωμένος, εσύ γιατί κατάντησες έτσι;» κι άλλες παρόμοιες, είναι προτάσεις που ενώ χρησιμοποιούνται πολύ συχνά, όχι μόνο δεν είναι ωφέλιμες, αλλά ενδέχεται να οδηγήσουν σε επιδείνωση.
Τo περιβάλλον του ασθενή είναι χρήσιμο να επιδείξει μεγάλη ψυχραιμία, υπομονή, κατανόηση και θαλπωρή στο άτομο που υποφέρει. Να το κάνει να αισθανθεί πως δεν είναι μόνο του ή δεν είναι περίεργο ή δεν έχει τρελαθεί.
Το άγχος και η κατάθλιψη είναι μέσα στη ζωή, είναι ανθρώπινα και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Πολύ συχνά, ο ασθενής δυσκολεύεται να ανοιχτεί και να μιλήσει για τα προβλήματά του, καθώς αισθάνεται πως κανένας δεν θα τον καταλάβει ή ότι κάποιος θα τον κρίνει αρνητικά ή θα τον παρεξηγήσει. Δεν υπάρχει λόγος να τον πιέσουμε να μιλήσει αν δεν είναι έτοιμος. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι «Εγώ θα είμαι εδώ για εσένα, να μου μιλήσεις όποτε νιώσεις έτοιμος».
Ακόμη, μπορούμε να του υπενθυμίσουμε πως αυτό που περνάει δε θα είναι αιώνιο, λέγοντάς του πως περάσει, αρκεί να έχει υπομονή. Επίσης, ο ασθενής ενδέχεται να παραβλέπει τα πράγματα της ζωής του που μέχρι πρότινος τον ευχαριστούσαν κι έτσι αξίζει κάποιες φορές να του θυμίσουμε, δίχως να ασκούμε κριτική, πως αυτά τα πράγματα είναι εκεί, όποτε θέλει μπορεί να τα έχει.
Τέλος, όσο κι αν δεν είναι εύκολο να καταλάβουμε ό,τι περνά ο ασθενής, μπορούμε να του δώσουμε την αίσθηση ότι κατανοούμε την κατάστασή του. Φράσεις όπως «Καταλαβαίνω, πρέπει να είναι πολύ δύσκολο αυτό που ζεις. Είμαι σίγουρος όμως πως θα περάσει, σε εμπιστεύομαι ότι θα το νικήσεις» είναι καταπραϋντικές και θεραπευτικές για τον ασθενή.
Αρχικά, αξίζει να πούμε με σαφήνεια ότι αυτά τα συμπτώματα ούτε τα προκάλεσε το ίδιο το άτομο στον εαυτό του, ούτε του είναι τόσο εύκολο να απαλλαχτεί από αυτά μηχανικά.
Έτσι, φράσεις όπως «Δεν είναι τίποτα, είναι όλα στο μυαλό σου» ή «Μην αγχώνεσαι και μη στεναχωριέσαι», «Τι σου λείπει και αισθάνεσαι έτσι;», «Προσπάθησε περισσότερο, δεν προσπαθείς αρκετά», «Όλος ο κόσμος είναι αγχωμένος, εσύ γιατί κατάντησες έτσι;» κι άλλες παρόμοιες, είναι προτάσεις που ενώ χρησιμοποιούνται πολύ συχνά, όχι μόνο δεν είναι ωφέλιμες, αλλά ενδέχεται να οδηγήσουν σε επιδείνωση.
Τo περιβάλλον του ασθενή είναι χρήσιμο να επιδείξει μεγάλη ψυχραιμία, υπομονή, κατανόηση και θαλπωρή στο άτομο που υποφέρει. Να το κάνει να αισθανθεί πως δεν είναι μόνο του ή δεν είναι περίεργο ή δεν έχει τρελαθεί.
Το άγχος και η κατάθλιψη είναι μέσα στη ζωή, είναι ανθρώπινα και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Πολύ συχνά, ο ασθενής δυσκολεύεται να ανοιχτεί και να μιλήσει για τα προβλήματά του, καθώς αισθάνεται πως κανένας δεν θα τον καταλάβει ή ότι κάποιος θα τον κρίνει αρνητικά ή θα τον παρεξηγήσει. Δεν υπάρχει λόγος να τον πιέσουμε να μιλήσει αν δεν είναι έτοιμος. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι «Εγώ θα είμαι εδώ για εσένα, να μου μιλήσεις όποτε νιώσεις έτοιμος».
Ακόμη, μπορούμε να του υπενθυμίσουμε πως αυτό που περνάει δε θα είναι αιώνιο, λέγοντάς του πως περάσει, αρκεί να έχει υπομονή. Επίσης, ο ασθενής ενδέχεται να παραβλέπει τα πράγματα της ζωής του που μέχρι πρότινος τον ευχαριστούσαν κι έτσι αξίζει κάποιες φορές να του θυμίσουμε, δίχως να ασκούμε κριτική, πως αυτά τα πράγματα είναι εκεί, όποτε θέλει μπορεί να τα έχει.
Τέλος, όσο κι αν δεν είναι εύκολο να καταλάβουμε ό,τι περνά ο ασθενής, μπορούμε να του δώσουμε την αίσθηση ότι κατανοούμε την κατάστασή του. Φράσεις όπως «Καταλαβαίνω, πρέπει να είναι πολύ δύσκολο αυτό που ζεις. Είμαι σίγουρος όμως πως θα περάσει, σε εμπιστεύομαι ότι θα το νικήσεις» είναι καταπραϋντικές και θεραπευτικές για τον ασθενή.